Page images
PDF
EPUB
[ocr errors]

tè obfervetur; quatenus nempè Auftriaco-Belga pacis tempore fibi idem licere putant, quod à Belgis Federatis, non nifi flagrante bello peractum, &poftea à Rege Hifpaniarum Pacis fœdere confirmatum eft; dum prætendunt quæftiones iftiufmodi decidendas effe ex jure gentium primavo, quo ferè omnia erant communia, cum tamen doc • tis & indoctis æquè notum fit, jure, quod bodie obtinet,& apud omnes gentes peræquè cuftoditur, plurima diftincta effe, quæ antiquiffimo tempore, indiftincta fuerunt; plurima pactis definita, que ante incerto jure fluctuaverunt, & fæpè graviffimarum litium atque bellorum caufam præbuerunt. Qui fub prætextu commercii exercendi ad loca que quafi neatrarum partium, & fui juris funt, adeo ut commercia unicuique gentium concedere poffint, licere fibi exiftimant intrare fines noftros, ibi navigare, negotiari, fortalitia, caftella, oppida, ftationes mercatura caufâ erigere, eademque pecunia, vel armis acquirere, aliaque facere, quibus lucra Societatis noftræ intercipiantur; quum. ex iis, quæ contigerunt tempore, quofædus Induciarium cum Foederato Belgio exierat, liquide conftet, * Regem Hifpaniarum bellum quidem refufcitaffe, ob id folum, quod Belga Federati ad Indias Orientales navigarent, licet abftinerent à locis Caftellanorum, neque ullo fœdere vel pacto ad abftinendum à Maris ufu effent obligati. Vide Art. 4. Tract. Induc. Anni 1609. Solorz. de Jure Indiarum, Lib. II. Cap. 25. n. 83.

Quo pacto fingula oppida, caftella, portus, fortalitia, aliaque loca coëmtione, conventione,aut Dr

armis

* Conceffionis quam dederat Belgis Foed. ut liceret ilJis navigare ad loca, quæ fui Juris erant, Regem Hifp. poftea poenituis,

armis, partim à Lufitanis, partim ab Indicis Regulis, partim etiam ab Hifpanis per Societatem Foederati Belgii capta & acquifita fint, bic enarrare longum foret & inutile; quoniam, fi poft tam diuturni temporis actum, in iis quæ ab ipfo ufu & confuetudine interpretationem certam receperunt, hodie inquirere liceat, id tantum agendum videtur, ut accuratius examinemus, quid inter Regem Hifpaniarum, & Fœderatum Belgium, Articulis Pacis Monafterienfis 5. & 6. conventum fit, tam ratione Rei, de quâ convenerunt, quam ratione Perfonarum, que fub ea conventione comprehenduntur.

§. X. Articuli 5. & 6. pacis Monasterienfis explicantur, & primo inquiritur, quid ratione rei conventum fit Art. 5.

Ratione Rei objectum præcipuum conventionis, fecundum Articulum quintum, eft divifio Indiarum Orientalium in duas partes; quarum pars Occidentalis, incipiens à Philippinis infulis vulgò de Manilhas, cederet Hifpanis, pars 0rientalis, incipiens à Moluccis, integra maneret Societati India Orientalis Foederati Belgii.

Hifpanis neceffe effet Navigationem ad Indias Orientales inftituere eodem modo, quo il lam tempore iftius Foederis exercebant babebantque, neque liceret illis Orientem verfùs alterius progredi, five, ut verba fe habent, ulterius fe extendere.

Divifio ea fimilis ferè eft ifti, quam Anno 1493. fecit Pontifex Maximus Alexander VI.referente Solorzano Lib. I. Cap. 6. n. 68. & feqq. Qui, cum lis oriretur de limitibus Navigationis & Commercii, inter Hifpanos & Lufitanos, eaque

[ocr errors]

ex compromiffo ad ejus arbitrium delata esset, cognita Regis utriufque caufâ Globum terræ medium quafi diffecuit, per lineam feu Meridianum & polo Arctico ad Antarcticum, ad punctum circiter 343. gradus longitudinis , five, quod eodem ferè redit, ad leucam ferme 340. a Capite viridi, ita ut pars Orientalis cederet Lufitanis, ob juris antiquitatem, pars Occidentalis Hifpanis Et ne alter alterius fines ingrederetur, ftatuit, ut Lufitani ad Solis ortum, Hifpani ad occafum iter ingrederentur; neque Hifpanis liceret uti via à Lufitanis aperta, id eft navigare ultra promontorium Girania, bodie dictum Bone Spei, five Capo de Bonne Efperance. Quam divifionem caufam præbuifle Solorzanus ibidem refert, ut tam anxiè à Magellano, & aliis navigatio ad Moluccas per maria, extra Lufitanorum limites pofita, quæreretur; atque ut fuper iifdem infulis novæ lites excitarentur, quoniam uterque Rex eas fuis finibus comprehendi contendebat, variis rationibus: & prædieti Meridiani computationibus hinc inde perpenfis; quamobrem tandem convenerunt, ut Caftella Rex illas Lufitanis 350000. ducatis oppignoraret. Vide porro Eundem Lib. II. Cap.' 14. n. 17. & 18.

Hoc igitur pacto Lufitani Moluccas infulaspoffederunt, fed variâ bellorum fortund; recuperan tibus illas, modo Hifpanis, modo Lufitanis,tandem etiam Belgis, qui fecundum pacis Fœdera cum Lufitanis & Hifpanis percuffa, illas adbuc jure Dominii abtinent.

De Philippinis rarò lis fuiffe legitur, quum femper fere Hifpanorum ditioni fuerint accenfe. Cellarius Geog. Noft. Temp. Cap. 23. Solorz. Lib. I. Cap.6. n. 74. §. XI.

[ocr errors]

§, XI. Hifpanis non licere fecundùm conventionem in Indias Orientales fe extendere, ultrà Philippinas Infulas, oftenditur.

exerce

His ita breviter præmiffis, faciliùs quodammodo percipientur verba memorati art. 5. Ut fcilicet Hifpanis integra maneret navigatio ad Indias Orientales, eo modo quo illam bant tempore hujus Foederis, id eft per fretum Magellanicum, & fuprà promontorium Hoorn ad Philippinas Infulas, quoniam alio itinere uti, nempe fupra promontorium Bone Spei, fententia Pontificis Maximi, fuprà allatá, iis erat interdictum.

Dico ad Philippinas Infulas, nec ultra, fecundùm id, quod Directores Societatis India 0rientalis, tunc temporis Præpotentibus Domi▪ nis Ordinibus propofuerant per Confultationem, que reperitur apud Aitzma ad annum 1645.his verbis:

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small]
[ocr errors]

Confultatiomer- Confideratien van catorum qui in de Qoft Indifche

IndiâOrientali

negotiantur.

Quanquam

tur,

Uanquam mercatores Societatis India Orientalisè re magis esse putant, bel lum cum Caftellanis in India Orientali continuari, quoniam æquè ac in bello femper in armis atque ad defenfionem parati effe coganSperant tamen Prapotentes Dominos Ordines, fi pax aut induciæ fiant, curaturos effe, ut Caftellani navigationem fuam fervent eo modo, quo illam bactenus ed inftituerunt, &ne liceat illis ulterius Je extendere. Que omnia fumme prudentie potentiffimorum Dominorum Ordinum commendamus.

Summoperè tamen confiderandum effe, cum

reve

Negocianten.

Alhoewel de OoftInd. Comp. of negocianten dienstiger fouden oordeelen in den oorloge met de Caftilianen in Ooft-Indien te continueren, vermits fy dog geftadig met de wapenen in de hand op haer hoede, en defenfie moeten ftaen, foo vertrowen fy dog, dat uwe Ho. Mog. in cas van Tractaet van vreeden of treves fodanige forge dragen fullen, dat die voorn. Caftilianen gelaten worden by haer vaert, foo fy defelve nu aldaer nog hebben, fonderhun vorder te mogen extenderen, alle 't welke fy de hoge wysheyt van uwe Ho. Mo. vorders bevolen fullen laten.

Synde niet te min (onder reverentie) feer

con

« PreviousContinue »