deat, fub poena aurei unius pro qualibet vice, applicandi pro medietate feminarii, & pro medietate fcholæ facratiffimi facramenti & aliis poenis, arbitratu epifcopi. In celebratione miffe facerdos ne fe conferat ad altare, nifi clericum in decenti habitu & cum fuperpelliceo mundo cum manicis fibi infervientem habuerit, quibus verò in locis, propter inopiam, clericus ita commodè haberi non poterit, caveat, ne celebret abfque hujufmodi clerico, nifi facultatem ab epifcopo in fcriptis impetraverit. Habeat in celebratione tintinnabulum parvum, cujus fonitu moneantur fideles in elevatione fanctiffimi facramenti. In metropolitana, cathedrali, vel collegiata aut parochiali ecclefia, quando elevatur Sanctiffimi Domini Noftri Corpus in miffa majori vel parochiali, femper figno majoris campane moneatur populus, ut ille fe Deo humiliet; & quamvis longè pofitus fanétiffimum facramentum adoret. Nec verò quis, vel vir, vel mulier, gradibus hæreat, aut propè altare fit dum facrum fit ideo facerdos celebraturus, hærentes unde longiùs abfcedere jubeat: quo celebrante id miniftrans clericus præftet. Cùm poft offertorium in miffa oblatio à populo fit, facerdos ne patenam deofculandam illi præbeat, fed tabellam aliquam pictam, vel aliam facram imaginem ad hoc adhibeat. Faces & intortitia quæ accenduntur ad elevationem fan&tiffimi facramenti in pofterum ne extinguantur, donec facerdos fumpferit facratiffimum facramentum in miffis fcilicet majoribus. Contingit fæpè in quibufdam ecclefiis, vel tam magnum miffarum celebrandarum nu merum ex variis defunctorum legatis impofitum effe, ut illis pro fingulis diebus à teftatoribus præfcriptis nequeat fatisfieri, vel eleemofynam pro illis celebrandis adeò tenuem effe, ut non facilè inveniatur qui velit huic fe muneri fubjicere: unde depereunt piæ teftantium voluntates, & eorum confcientias ad quos prædicta fpectant, onerandi occafio datur. Propterea epifcopi, ex facro fancti concilii Tridentini decreto, in fynodo dioecefana re diligenter infpectâ, pro fua confcientia in ecclefiis, quas hâc provifione indigere cognoverint, ftatuant circa hæc, quicquid magis ad Dei honorem & cultum, atque ecclefiarum utilitatem viderint expedire, ita tamen ut eorum fem per defunctorum commemoratio fiat qui pro fuarum animarum falute, legata ea ad pios ufus reliquerunt, in pofterùm verò non facilè recipiantur, nifi habitâ ratione temporum & locorum. Curati ter in hebdomada facrum faciant, aut eo etiam fæpiùs, fi vel lociconfuetudo, vel neceffitas crebriorem divini facrificii ufum poftulabit. Cæteris etiam clericis præcipimus, ut fingulis menfibus diaconi quidein & fubdiaconi bis faltem: qui verò in minoribus ordinibus, aut etiam clerici tantùm funt, femel facram euchariftiam fumant. Qui autem fine neceffaria caufa id facere omiferint, parochus eos fui officii admoneat, & nifi paruerint, ad epifcopum deferat. Quod de facerdotibus miffam celebraturis in facriftia induendis decretum eft. Idem intelligi volumus de celebrantibus vefperas, quibus interdicitur ne ampliùs in choro & in confpectu populi cappam feu pluviale induant; fed è facriftia induti, ad vefperarum officium incipiendum procedant, quo finito, ad facriftiam ut eamdem cappam dimittant, regrediantur. X V I. Extrait des décrets du concile de Touloufe, tenu en M. D. XC. feconde partie, chap. s. de euchariftia & facra communione. IN folo altari, necullo alio loco, taber naculo ligneo, non penfili fed ftabili fundamento obfirmato, clauso, decenti quantùmque fieri poterit fcitè, venuftèque condecorato, accenfâ perpetuò lampade cuftodito, & ad eam quæ univerfæ provinciæ fervanda præfcribetur formam, fabre facto, euchariftia diligentiffimè fervetur, eaque fi non femper, at faltem, ut plurimùm, ex pyxide minif tretur. Si ad agros deferenda, quantâ fieri poterit veneratione, & fi ita facultas ferat, cum umbella frequenti concomitante, & ob id fæpiùs monendo populo deferatur: quod honorificentiùs fiet, fi quod jubemus, in fingulis parocciis Chrifti Corporis fodalitium, feu confraternitas inftituatur. Communicantium in Pafchate parochi nomina defcribent, quos communione defuiffe perceperint, notatos ad epifcopum deferent, quafque defectûs rationes extra confeflionem cognoverint, eidem fignificabunt. Monebunt fæpiùs infirmi, ne eam rerum fuarum neceffitatem expectent, ut pomeridianis horis euchariftiam fumere cogantur: petentibus iis non temerè parochi annuent, fed an noctem interponere, fumptionemque in matutinum protrahere poffint, diligenter animad vertent. Qui Pafchatis tempore abfuerint, fumptæ communionis teftimonium parocho ampliffimum dabunt, ni fecerint, iteratâ facramenti fumptione peccati fufpicionem auferent. Quæ tanto animarum difpendio, in locis quibufdam increbuit, ferò nimiùm communicandi confuetudo, sanctiùs erit immutanda, adolefcentefque ii, quos de fumendo myfterio, fatis decernere poffe, parochi vel confeffarii judicârint, ad communionem funt recipiendi, imò etiam impellendi. Ne vulgi animos communionis fub utraque fpecie vitanda fubeat opinio, non calice, fed ad id tantùm deftinato fcypho, purificatio populo miniftretur, moneaturque fæpiùs vinum merum, non Chrifti Sanguinem præberi. Frequentiffimam populo communionem, debitamque in ea fumenda reverentiam parochi, concionatores & confeffarii crebris hortationibus fuadebunt. Pro communione aliquid accipiens juxta facros canones feverè puniatur, fi tamen poft præftitum liberè facramentum, aliquid pro eleemofyna à Chrifti fidelibus fpontè oblatum fuerit, tunc accipere liceat. concedatur, quàm juftâ aliquâ fatisfactione infamiæ notam eluerit. Peregrinorum nullus abfque fui epifcopi dimifforiis litteris, bimeftri, fi in provincia fit, femeftri, fi in Gallia, anno fi extra Galliam, non vetuftioribus, quibus, loci, fi quis fit, cui inferviendo adfcribi, dimittique fe poftulârit, mentio habeatur, ad divina facienda, vel facramenta miniftranda à parochis, regularibus, imò nec ab epifcopis admittatur. Miffa in ecclefiis tantùm publicè, non privatìm in ædium oratoriis, ab epifcopo non temerè unicuique concedendis, nifi perneceffarium fit, accedatque epifcopi venia, celebrentur. Qui celebranti presbytero inferviet clericus, quoad fieri poterit, feligetur; iis fuperpelliceo, vefteque thalari inftructus, antequam facriftiâ celebraturus egrediatur presbyter, rebus ad miffam neceffariis, quâ poterit venuftate & munditiâ, altare inftruat & exornet. Videat præterea ne laicorum qui interfunt, quos omnes præcipuè tamen feminas ab altaris feptis, & gradibus arceri jubemus, indecoris actionibus tanti facrificii dignitas veneratioque dedecoretur. , Miffæ primæ convivia, fi quæ fint, non fumptuofis dapibus profufioribufque epulis fplendefcant, fed parcis tantùm fumptibus, modicoque apparatu celebrentur. Qui miffas ex obligatione celebrare debent presbyteri, eos officio fideliter perfungi parochi diligenter curent, corumque catalogum penès fe retineant, quem fubinde epifcopo videndum offerent. Indecorum videtur profana facris immifcere; nihil igitur quod fæculare fit, in pronis dum miffarum facra peraguntur, publicetur, indicaturque. Paftores famulofque divinis cæremoniis ad chriftianam fidem informari æquum & confentaneum fuerit. Quibus igitur parochiis facerdotum erit copia, ii in fuis ecclefiis & illis, & peregrinis aliis miffam fummo manè celebrari curent. folemnis illa fit, toto illius tempore, aperto Qui miffæ fideles intererunt, fi non femper capite, flexifque genibus precabuntur: nec nifi abfoluto poft benedictionem evangelio difcedent; laïcis ad oblationem, aut crux, aut quidpiam aliud fimile potiufquam patena ofculanda tradetur... XVIII. Extrait des décrets du concile de Narbonne, tenu en M. DC. IX. ch. 15. de fanctiffimo euchariftia fa cramento. Acramentum fidelium viaticum, & propter rem in eo fumptam facramentorum omnium excellentiffimum,omnibus re ipsâ, aut voto, ad falutem neceffarium, ex præcepto ecclefiæ femel faltem in anno fufcipiendum, dignè difpofitis, ut non eft negandum, ita impuris non concedendum: fed his qui, ut ait Apoftolus, fe priùs probaverint, & fic adillud manducandum accefferint, vita enim eft bonis, & mors malis: nam qui indignè arcam foederis tangunt, retrò mortui cadunt. Idcirco, tempore Pafchatis femel à proprio parocho recipiet auguftiffimum euchariftiæ facramentum quilibet fidelis, fub pœna excommunicationis: qui cùm parochus noffe debeat vultum pecoris, tum rejiciet, pro ut illi injungimus, à fufceptione tanti & tam tremendi facramenti excommunicatos, ufurarios. manifeftos, adulteros, concubinarios blafphematores notorios, meretrices & alios infamos peccatores, ut par eft, non pœnitentes. Quilibet parochus deferet ad fynodum, & in fcriptis tradet nomina & cognomina eorum qui non communicârunt illo anno, quos monendos tertio cura tum capite aliquantulum inclinato, lente ut idem unà cum illis proferre poffint communicantes ; fubjungent ter linguâ latinâ, aut vernacula, Domine non fum dignus ut intres fub tectum meum, fed tantùm fequendo communionem, dicent: Corpus dic verbo, & fanabitur anima mea : & proDomini Noftri Jefu-Chrifti, cuftodiat animam tuam in vitam aternam. Amen: fignando deinde figno Crucis recipientem. Non utatur parochus calice ad dandam. purificationem: fed habeat cyathum mundum; in quo fit vinum, aut aqua, quem deferat minifter, cum mantili, & communicatis purificationem dabit: ita tamen ut cùm facerdoti euchariftiam deferenti, obviaverit ei, profundè genu flectat. Sub poena excommunicationis prohibemus facerdotibus facram euchariftiam miniftrantibus, quoque modo à suscipientibus facramentum aliquid quæri tare. Non admittant parochi infantes ad fufceptionem tanti facramenti, quod cibus eft grandium : fed eos tantùm quorum fit probata vita & modestia, qui quod ore fumpferint, mente ruminare poffint. X I X. Extrait des décrets du même concile chap. 19. de miffæ facrificio. bit epifcopos: aliàs non obedientes, à Pignus redemptionis noftræ, & quo communicatione fidelium ut excommunicatos arcendos jubebit. Feftum autem Pafchatis à die dominica in ramis palmarum, ufque ad dominicam in albis inclufivè volumus intelligendum. Dum miniftrabunt euchariftiæ facramentum, illud deferent facerdotes in pyxide, aut intrà calicem, fit verò communicantium mappa munda & nitida, ut fi, quod abfit, aliquando è manu decideret facra hoftia, ea non humi, fed in dicta mappa refervatam recipient facerdotes. Priùfquam verò communicantibus tradant facram hoftiam, vertentes fe ab altari ad communicantes, in manu dextra fupra pyxidis aut calicis os appofita, unam hoftiam tenentes, quâ decet reverentiâ voce aliquantulum elatâ dicent Ecce Agnus Dei, ecce qui tollit peccata mundi : tidianum humanæ reconciliationis incrementum, ac facrificium, quantâ debeat reverentiâ celebrari, & quâ cordis puritate ad illud accedere teneatur facerdos, fatis exprefsè notant qui angelis fuperiores afferunt facerdotes, dum fæpiùs agunt celebrando, quod femel in utero virginis actum eft: quod eo attentiùs confiderabit facerdos miffam celebraturus, fi adverterit fe Pontificem priùs pro fe, deinde verò pro peccatis populi facrum facturum. Irrepfere tamen permulta quæ minùs ad devotionem populum excitant, aut ad rifum provocant, imò à frequentatione tanti facrificii avocant, dum turpi quæftu, non fatis parati indecenter ad altare accedunt, & in eo minùs modeftè fe gerunt. Nos itaque primum illum candorem videre cupientes in facerdotibus, ftatuimus ut celebraturi, purgatâ primum confcientiâ, fe in facrarium recipiant, ubi repertis his, & in miffali perlectis, quæ in miffa funt recitaturi, orationes ab ordinario Romano præfcriptas, pro fua devotione fundent & pronuntiabunt: tum parabunt calicem cum purificatorio, patenam cum hoftia munda, & facris linteaminibus, & velo fi haberi poffit, cooperient. Intrà dictum facrarium & non alibi induent fe veftibus facris ; & deinde pileo quadrato in capite geftando, calicem paratum deferendo, & præcedente miniftro ad altare accedent, coram quo profundè inclinati, detecto capite & factâ reverentiâ, & fuper eodem facris linteaminibus explicatis, & parato miffali in cornu epiftolæ, introitum, & reliqua in miffa recitabunt & facient: nihil addendo vel diminuendo,nec ullas adhibendo cæremonias, præter eas quæ in miffali Romano exprefsè notantur, ut unitas in fide & moribus & actionibus inter fideles, ficut femper fuit, ubique terrarum reperiatur. qui præfentes funt, & modeftè fe gerunt: ideo curent facerdotes, circumftantes omnes, utì imitantur, elevare corda, fpiritum dimittere, quod exteriori corporis difpofitione denotent, & idcirco ftantes, irreverenter fedentes, aut capite operto effe in ecclefia à confecratione facri Corporis Chrifti ufque ad communionem non permittant. Dum celebrantur, ut vulgò dicitur, novæ miffæ, non fint choreæ: Et eas ducere, tam facerdoti primam miffam celebranti, quàm aliis omnibus, diftrictè prohibemus, tunc vitentur fumptuofa convivia & alia omnia quæ luxum fapiunt, abigant: fed in facerdotibus fit omnis modeftia quæ audientes miffam ad devotionem commoveat: fecus agentes, arbitrio ordinarii puniantur. Quod ex devotione pro miffarum celebratione per fideles facerdoti in eleemofynam erogatur, ipfe recipiat: à pluribus idem non petiturus fub poena excommunicationis. Piæ defunctorum voluntates mandari executioni cùm non poffint, propter modicitatem rerum legatarum, & facerdotes non habeant ex his, unde vitæ neceffaria recipiant ideo juxta facri concilii Tridentini statuta, feffione vigefimâ quintâ de reformatione, decernimus, ut re diligenter infpectâ, in fynodo dioecefana, uniant diverfa legata, aut beneficia in quibufvis fint ecclefiis; aut officia minuant, prout viderint expedire. Pacta & conditiones fordidas quæ fimoniam fapiunt, pro miffarum celebratione vitabunt: nec ipfis miniftrantibus, laici certo & fuperftitiofo candelarum numero utantur, aut alia agant quæ fuperftitionem denotant: ipfi verò miffam de officio recitent, nifi aliud neceffitas exigat: nec verò per eos, fub poena excommunicationis, addantur pfalmi, aut alia quæcunque in miffa præter tertiam orationem, quam quifque celebrans ad libitum recitare poteft. Sacerdotibus, quâcunque dignitate' fulNon celebretur miffa pro defunctis nifi gentibus, nifi fuerint epifcopi, aut abbacorpore præfente: nec fiant publicæ mor- tes, ufum mitræ habentes, in fine miffe, tuorum abfolutiones, diebus dominicis, hac folâ benedicendi formâ uti manda & feftivis folemnibus poft miffa celebra- mus: Benedicat vos omnipotens Deus, Pationem aliis verò diebus non fiant dictæ ter, & Filius, & Spiritus Sanétus, : abfolutiones nifi depofitâ cafulâ. Nec ce- & hoc non admodum fonorâ, fed nihilolebrentur miffæ in domibus privatis, etiam minùs intelligibili voce fiat. magnatum & potentum, ni effet facellum ad hoc fpecialiter conftru&tum, & per epifcopum, aut de ejus mandato benedictum, nifi etiam altare portatile confe cratum. Miniftrantes celebrantibus induantur togâ talari, nec ad id admittantur femi X X. amen Extrait des décrets du concile de Bordeaux, tenu en M. DC. XXIV. chapitres de facramentis titre 3. de euchariftia. Epiffimè fideles ad facratifimæ eu næ, quibus nec eft licitum parare altare, chariftia fumptionem cum omni de cum filere debeant in ecclefia & propter facerdotes faciem velare : illis ideo prohibemus ne ad altare propiùs accedant dum divina peraguntur. Infinitum tanti facrificii meritum omnibus quidem prodeft, fed his maximè votione & compunctis cordibus accedere peroptamus; fed ne omittant tempora Pafchatis, id in propria parochiali præftare; facris canonibus infiftentes, ftatuimus eo tempore omnes Chrifti fide les, tum ad confeflionem peccatorum, proprio parocho, aut alio de ejus licentia faciendam, tum ad facram euchariftiam in eadem ecclefia percipiendam teneri & obligari, nullofque aliàs præcepto ecclefiæ fatisfeciffe, ac proinde in eos, nifi refipifcant ab ordinario cenfuris agendum effe declaramus. Si qui autem aliò fe transferre pro devotione, aut aliquavis ratione maluerint, acceptâ priùs à parocho licentiâ, quæ facilè concedatur, aut ab ordinario, in Domino ecclefiæ fanctæ obediant, debitam demùm atteftationem proprio parocho, ut fatisfecerint, exhibituri. Secus eo modo in eos agatur, quo in eos qui nullo modo officio fuo fatisfacerent, ac ne quis ignorantiâ intellectum obducens nolit intelligere ut benè agat: omnibus parochis & verbi Dei concionatoribus præcipimus, ut initio temporum facræ Quadragefimæ, frequenti populo fæpiùs hanc confitendi & communicandi obligationem proponant & inculcent vehementer, eoque fine, caput omnis utriufque fexûs, rituali Romano ex condicto ecclefiæ infertum legant palam & publicent. Qui verò ad confeffiones audiendas, five fæculares, five regulares in quibuflibet ecclefiis approbati fuerint, idem pœnitentibus confulere teneantur, aut fecùs ipfi vel quicunque aliquid contrà prædicare, docere, aut confulere aufi fuerint, ab ordinariis fufpendantur ab officio, & interdicantur : fciantque nullo modo in noftra provincia deinceps ad quamcunque functionem admittendos effe X X I. Décret de la congrégation des cardinaux, établie pour l'interprétation du concile de Trente, envoyé en l'année 1644. à M. le cardinal Grimaldy, qui étoit alors nonce apoftolique en France, au fujet de la conteftation qui étoit entre M. l'archevêque de Bordeaux, & les religieux de l'ordre de S. Dominique, de la même ville, pour l'expofition du S. facrement dans leur églife. Nos Hieronimus S. R. E. Presbyter cardinalis Grimaldus, &c. omnibus & fingulis, præfentes litteras infpecturis, fidem facimus & atteftamur, quòd cùm à nobis Romam fuerit fcriptum fuper conteftatione jam orta, inter illuftriffimum ac reverendiffimum archiepifcopum Burdigalenfem, ex una, & patres ordinis Prædicatorum ejufdem civitatis ex altera parte, prætendentes fibi licere quibufdam temporibus fanctiffimum euchariftiæ facramentum in eorum ecclefia exponere: fancti concilii congregatio, tanquam in re aliàs decifa, procedens, infra fcriptum ad nos decretum de verbo ad verbum cum originali collationatum pro hujufmodi difficultate tranfmifit, cujus tenor eft fequens. décret de la dinaux. Congregatio concilii cenfuit, non li- Teneur d cere regularibus, etiam in eorum propriis congrégaecclefiis, fanctiffimum euchariftiae facra- tion des car; mentum publicè adorandum exponere, nifi ex caufa publica que probata fit ab ordinario, ex caufa autem privata posse dummodo fanctiffimum facramentum tabernaculo non extrahatur, & fit velatum, ita ut ipfa facra hoftia videri non poffit. Idem tenuit in Pifaurenfi 23. novembris 1630. & fæpiùs in aliis hanc eamdem opinionem fecuta fuit facra congregatio epifcoporum in pluribus caufis, & fignanter in Dertonenfi 1603. 12. maii, in quorum fidem præfentes litteras, noftrà manu fubfcriptas, folitique noftri figilli impreffione juffimus & fecimus roborari. Datum Parifiis hâc die januarii, anni 1644. Sic fignatum H. cardinalis Grimaldus, nuntius apoftolicus, cum figilio. |