quo numero babebantur Arragonenfes, Belgii incole, aliiqae, ficut accuratius hæc omnia explicantur ab Hifpano Jurifconfulto Juan Evia de Bolano, in Curia Philippica de Commercio Terreftri Lib. I. Cap. I. n. 36. atque etiam conftat ex Refponfis Legatorum Regis Hifpaniæ apud Aitzma ad annum 1646. editionis in 40. pag. 290. §. V. Belgii incolis omne Commercium ad Indias, five Orientales, five Occidentales, ab omni tempore penitùs prohibitum fuiffe, legibus, fœderibus, & diverfis actis monftratur. Præterea Belgii incolis fpeciatim iftam navigationem & Commercia prohibita videmus per Inftrumentum Ceffionis, quo Hifpaniarum Rex Belgii tunc temporis Princeps, illas Provincias ceffit, & tradidit Sereniffimis Archiducibus Alberto & Ifabella, cujus art. 8. cautum : Ne Archiducibus, aut illorum fuccefforibus aut fubditis, unquam fas effet, navigationem & Commercia exercere ad Indias Orientales, vel Occidentales, fub pœnâ commiffi & privationis illarum Provinciarum, & fi fubditorum aliqui adverfus ea feciffent, in illos graviter animadvertendum fore. Permanfit Belgium Hifpanicum in iftâprobibitione, per Foedus Induciarium anni 1609. art. 4. deinde foedus pacis Monafterienfis ratione Foederati Belgii de ftipulatu D. D. Ordinum ne Rex Hifpaniarum, tunc iterum Belgii Princeps, in Indiam Orientalem ulterius fe extenderet. Permanfit denique per noviffimum fœdus, quod notum eft fub nomine Traité de Barriere, pacTom. II. D tumque tumque inter Auguftiffimum Romanorum Impès ratorem Carolum VI. & Sereniffimum Magne Britannia Regem, nec non Præpotentes D.D. Ordines Federati Belgii, Antverpie anno 1715. art. 1. quo Belgica Provincie, altememorate Cafarea Majeftati, tanquam Regi Catholico, & Gloriofiffimo Caroli fecundi, Hifpaniarum Regis, Haredi & Succeffori, eâ lege traduntur, ut Сæfarea fua Majeftas illas Provincias habeat iifque utatur fruatur, ficut poftremò defunctus Rex eas habuit, & ufus fruitus eft, aut habere & uti frui debuerat, fecundùm noviffimum foedus Rifvicenfe. . VI. Rex Hifpaniarum poftremo defunctus Belgicas Provincias habuit fine navigatione aut Commercio ad Indias. Habuiffe autem & poffediffe omnes prædeceffores Cæfareæ fuæ Majeftatis, & fupremum Hifpaniarum Regem, eafdem finè navigatione & Commercio ad Indias Orientales, vel Occidentales tam antè, quam poft foedus pacis Monafterienfis, adftructione non indiget. Nam de noftris temporibus id feimus, de vetuftioribus autem videri poteft Emanuel a Meteren ad annum 1600. fol. 351. Ubi narrat, cum initio præteritifeculi quidam mercatores Antverpienfes tentaflent Commercia ad Indias Orientales exercere, Regem Hifpaniarum illud tam ægrètu liffe, ut poft varias Jeverafque comminationes, Antverpienfes illud admiffum gravi multa 6c0000. ducatorum lucre neceffe habuerint. Simile quid cum relatione ad limites noftros, atque ad affertionem Articuli quinti pacis Monaferienfis, 1 fterienfis, in India Orientali accidiffe conftat ex Actis fupremi Senatûs Indiarum Belgicarum, die 23. Aprilis 1653. quum quidam fubditus Hifpanie, natione Brabantus forfitan aut Flander, "nominatus Baftianus Brouwer, impetratâ ad hoc veniâ ab Hifpaniarum Rege, navigationem inftituiffet ad Oras Sinenfes, ubi maximo cum lucro commercia exercebat. ,atque hoc notum fieret prædicto Senatui Indiarum Belgicarum, iste, re ritè perpenfa, ftatim fequenti fenatufconfulto ita profpexit. Orientali India, eo modo, quo illam tunc temporis exercebant, neque liceret illis ulterius fe extendere; & nos ex relationibus miniftrorum Tonqui nenfium, certiores facti Sumus, quod quidam fubditus Regis Hifpaniarum nomine Baftianus Brouwer, impetrata ad hoc venia ab Hifpaniarum Rege Rege, quotannis frequenter naviget inter Tonquim Quinam & Cambodiam " ubi Hifpanis tunc temporis navigatio nulla fuit, atque ibi, sum magno detrimento commercii noftri, queftus non modicos facere foleat, vifum eft Senatui, omnibus ritè perpenfis, dicto Baftiano Brouwer iftam navigationem, ex vigore dicti articuli, probibendam effe, atque eum in finem naves noftras, quæ ad illas ras navigatura funt, jubere de Kroone in OoftIndien fullen blyven by haere vaerten in sodaniger voegen als fy de felve als toen hadden, fonder hen verder te mogen extenderen:en wy uyt de Tonr quinfe advyfen berigt worden, hoe eenen Bastiaen Brouwer,Onderdaen van Spanjen, en met Spaente Commiffie voorfien, jaer lyck fterk over en we deris varende,tuffchen Tonquin, Qui nam en Cambodiam, alwaer fy toen ter tyd geen vaert gehad hebben, ende groote negocie aldaar is dryvende tot præjudicie van onfen handel in die quartieren, foo is na overleg van faken goedgevonden den felven Bastiaen Brouwer defelve vaert uytkragt van't voorfz. articul te verbieden, ende onfe fchepen die om de Noord gedeftineert zyn, ofte nog, zullen worden te authoriseren en gelaftenden fel jubere & poteftate inftruere, ut eum, fi euntem aut redeuntem in mari offendant, detineant, detentumque ad Tayonam, aut buc quidem, prout commodiffimè poterunt, tranfmittant. Ne tamen ipfi, vel navi ipfius, aut mercibus ulterius noceant, vel vim aut damnum inferant,quam ad cuftodiendum illum erit neceffe. At fi fe defendat, & prior ad vim inferendam occafionem præbeat, licebit illis contraria vi jus noftrum exfequi. ven in Zee in het gaen of komen refcontrerende, aen te fnoeren, endena Tayoan ofherwaerts, na het beft gelegen fal komen, op te brengen, fonder hem evenwel aan lyf, fchip of goederen te befchadigen, ofte eenige overlaft of gewelt aen te doen, verder als de verfekering van dien nootwendig fal vereyfchen ofte ten ware hem ter weere ftelde, ende eerft oorfaek tot fytelykheden quam te. gecven, als wanneer ons regt ook met contrarie middelen vermogentemaintineren. Verklare ik ondergefz. Advocaet der Generale NederlandSe Ooft Indifche Comp. het bovenftaende geextrabeerde met de Refolutie van den Gouverneur Generaal en Raaden van Batauia, alhier te Amfterdam beruftende,te accorderen A. WESTERVEEN. |