five confenfu duorum Principum, quoruminterest, ita dividi non poffint, ut hic unâ, alter altera parte, difcordiarum vitandarum caufâ, utatur fruatur. Quo fenfu (licet alias concedamus, mariaab humana poteftate vix ita occupariposse,ut ufus illorum alteri communis non fit) recte tamen ab Hieronymo de Monte dictum accipimus, in Tractatu de Finibus Regund. Cap. 39. Quanquam in mari confines non fint, cum aqua communiter eft uniformis, effe tamen pertinentias aliquas: Item à Baldo ad l. 1. de Rerum Divifione: Jure Gentium in mari reg. na diftingui poffe, ficut in terrâ aridâ.

Principes hoc modo interfe convenire poffe, indubitati juris eft: neque, ut rem exemplis illuftremus, opus erit recurrere ad antiquiora illa, qualis erat olim pax inter Artaxerxem, Perfarum Regem, & Athenienfes: Ut femper à mari Græco curriculum equi abftineret, neque inter infolas Cyaneas & Chelidonias longam navem vel roftratam haberet. Item foedus cum Laconibus ictum: Mari quidem Laconas, & focios ui poffe, fed minimè navigare navi longâ verùm alio navigio, quod remis actum vectu"ram talentorum 50. non excederet. Nec non foedus inter Romanos & Carthaginienfes circa Olympiadem 68. Ne Naviganto Romani Romanorumve focii ultrà Pulchrum promontorium, extra quàm fi tempeftatis aut hoftium vi fuerint coa&ti. Quo etiam fpectant decantata illa, & ab Auctoribus in hanc partem fæpius allegata, verba Ambrofii, lib. V. Hex. Cap. 30. Spatia maris fibi vindicant jure mancipii, pifciumque jura, ficut vernaculorum, conditione fibi fervitii fubje&ta commemorant: Ifte, inquit, finus maris meus eft, ille alterius, dividunt ele

menta

menta fibi potentes; atque alia multa, quæ longå ferie recenfet Seldenus de Dominio Maris Lib. I. Cap. 11. 13. & 15. Præfens enim & præteritum fæculum ejufmodi fœderum & canventionum fatis magnam copiam exhibent, quorum noviffimum, & valde quidem memorabile, eft foedus inter potentiffimum Hifpaniarum Regem Philippum V. & Præpotentes D. D. Ordines Foederati Belgiiicum, Ultrajecti ad Rhenum die 26. Junii Ao. 1714. cujus Articulo 31. & 36. omnes Europe populi præter Hifpanos, quafi communi aliquo confenfu, ab aditu Indiarum Occidentalium, commerciorum caufà, prohibentur: & optimâ quidem ratione, fecundùm ea, quæ pulchrè buc adfert Solorzanns de Jure Indiarum Lib. II. Cap. 25. n. 47. & feqq.

Confiderari enim debet, quod pax inter Principes Chriftianos confervari non poteft, fi promifcuè in eandem curam intenderent omnes, quantumvis pio animo, & ab omni divitiarum cupiditate libero ducerentur, ut conftare poteft ex ipfo Caftellanorum & Lufitanorum exemplo, qui quainvis ita Catholici esfent, & maximis amicitiæ & neceffitudinis vinculis jun&i, inteftinis tamen odiis & bellis flagrare cœperunt, ob id quod alter alterum fuos intraffe terminos querebatur.

§. II. Argumentum articulorum 5. & 6. Foderis Pacis Monasterienfis enarratur.

Hujus naturæ atque conditionis etiam eft fœedus, quod Anno 1648. Monafterii in Weftphalia factum eft, inter fupra memorati Regis Hifpa niarum Gloriofum Prædecefforem Philippum IV. & Præpotentes Dominos Ordines Foederati Bel

2

gii,cujus articulis 5. & 6. cautum conventumque eft:

Ut navigatio & commercia ad Indias Orientales & Occidentales fubfiftant, & defendantur fecundum Privilegia data, aut in pofterum danda: quæ rata & firma redduntur per hoc ipfum Fœdus, & ratihabitionis inftrumenta, utrinque edenda; Quo comprehendentur omnes Principes, Nationes, & Gentes, quibufcum altememorati D. D. Ordines pacem & amicitiam colunt; aut quibufcum privilegiate Societates Indiarum Orientalium & Occidentalium eorum nomine, intrà terminos Privilegii fui, in fœdera Pacis & amicitiæ, ad mutuam defenfionem & utilitatem, coierunt.

Retinebit pacifcentium utraque pars, fcilicet altememoratus Rex & D. D. Ordines Generales, omnia Dominia, Caftella. Oppida, Fortalitia, Agros & Commercia in Orientalibus & Occidentalibus Indiis, in orâ Brafilienfi, atque in tra&tibus Afix, Africæ, & Americæ fita, eo modo, quo illa tempore hujus tractatus poffederunt, & commodis illorum ufufruiti funt.

Cedantur Fœderato Belgio omnia loca, per Lufitanos à Belgis capta & occupata ab Anno 1641. Quæque Belgæ, illæfo hoc fœedere, in pofterum erunt occupaturi & poffefluri, &c. Cum ftipulatione atque conventione ulteriore, ut Hifpanis integra maneret Navigatio ad Indias Orientales, eo modo, quo illam habebant aut exercebant tempore hujus fœderis, neque liceret illis Orientem verfus ulterius progredi, aut (ut verba habent) ulterius fe extendere.

Quemadmodum etiam incolis Fœderati Bel

gii interdicitur commerciorum caufa frequentare loca Caftellana, in India Orientali fita.

Quod autem ad Occidentales Indias attinet: prohibentur itidem fubditi atque incolæ Regnorum, Provinciarum, & agrorum altememorati Regis & D. D. Ordinum, Navigationem & commrrcia exercere ad loca, portus, Caftella, & Fortalitia, ab alterutra parte occupata, aut ubi ftationes five domnus, merca turæ caufâ inftitutas, habent &c.

§. III. De iis, quæ à Principe gefta funt, atque ufu plurimorum annorum interpretationem certam receperunt, non efle amplius difputandum.

De fententia horum articulorum,aut fignifica】 tione verborum, quibus antiquitùs concepti fuerunt, nunc anxiè inquirere inutile effet, & præter jus & æquum, Tempus enim & confuetudo plurimorum annorum eorum mentem & voluntatem fatis declaraverunt, & de illis quæ à continuo ufu interpretationem certam receperunt, poftea amplius difputare, jura noftra non finunt, ut ex Abbate Roderico Suario, aliifque multis affirmat Solorz. Lib. III. de Jure Indiarum Cap. 2. n. 45. Qui omnes ftatuunt, legem, quantumtumvis dubiam, à confuetudine ita interpretari,ut à tali confuetudine non fit recedendum. Et paulo poft: Opinio quippè generalis, ab antiquo derivata, & convenientibus rationibus fuffulta, habetur pro veritate. Nihil autem eft, quod magis convenientibus rationibus fuffultum autumare poffumus, quamid, quod Princeps de confilio fuorum Procerum an fapientum fecit, tunc enim omnia legitimè acta præfumuntur,

&

& cum jnftâ caufâ, ita ut poftea impugnari, vel in dubium revocari non poffint, obftante nimirum exceptione fententiæ, & rei judicatæ, quæ ex ejufmodi confultationibus, aflertionibus & diligentiis oritur, ut ait idem Solorzanus Lib. III. Cap. 2. n. 41.

IV. Societas Indiarum Orientalium Fœderati Belgii intra limites fuos per tempus longiffimum negociata eft, finè turbatione Hifpanorum, nedum Incolarum Belgii Hifpanici.

Centum & plus quam viginti anni jam elapfi funt, ex quo Societas India Orientalis Fœderati Belgii navigationem, & commercia, fecundum Privilegia fua (quæ Rex Hifpaniarum Anno 1609. primo per foedus Induciarum ægrè quodammodo admifit, deinde poft fatis longas & maturas deliberationes, Anno 1648. folenni pacis fœdere ad omnem effectum pleniffimè confirmavit, atque ut defenderetur promifit) in Indias Orientales exercuit. Negotiata eft prædicta Societas ab hoc tempore pacis, intra limites fibi conceffos &fœdere firmatos, finè ullâ memorandâ oppofitione, aut turbatione à parte Hifpanorum, nedum à Brabantis aut Flandris facta; ut pote quibus navigatio illa&Commercium, ut & omnibus alienigenis, præter Hifpanos, non tantùm Pontificum Romanorum Conftitutionibus, fed etiam Regum ac Principum fuorum legibus, erant interdicta. Solorz. Lib. 2. Cap. 24. n. 16., 24, 29. & feqq. Cap. 25. n. 71. 79. ubi affirmat, per alienigenas intelligi omnes fubditos, quibus fpeciali Regis conceffione non erat permiffum navigare aut mercaturam exercere, ad Indiarum Regiones,

que