articulos & capitula dictâ Pacificatione ac Unione comprehenfa pleniffimè obfervaturos, & executuros, nec aliquid in con trarium molituros, aut ut ab aliis, five directè, five indirectè, quâcunque tandem viâ modoque tentetur, juffuros permiffurofve; fi quid vero fecus accidat, aut alii machinentur, illud omne nunc ex tunc, & tunc ex nunc nullum, irritum, & inef ficax effe oportere, idque fub firmâ fuarum Provinciarum, Regionum, Urbium, Subditorum, Perfonarum Bonorumque obligatione, ita quidem, ut illa citra omnem contradictionem in cujufvis Territorio deprehenfa, arreftari, detinerique queant, & debeant, renunciatione quârumcunque exceptionum, Privilegiorum ac beneficiorum.

§. 16. Eâdem Unione Ultrajectina Art. 17. definitum, & conceffum fuit, Foede ratis fummo ftudio adnitendum effe, ne exteris Principibus, Nationibus, Provinciis aut Civitatibus ullam offenfæ aut fimultatis anfam præbeant; huicque malo præcavendo, tam Forenfibus, quàm Civibus æquâ & æquali lance jus dicendum, tamque illorum, quàm horum Legitima Jura conjunctâ æquitate tuenda fore.

§. 17.

S. 17. Et in effectu, ipfo vigore dicta Pacificationis Gandavenfis de Anno 1576. & Unionis Ultrajectinæ de Anno 1597, Eminentiffimus Princeps ac Dominus Dominus Magnus Ordinis Magifter in Infula & Urbe Melitenfi fixam fedem tenens, ac D. D. Belgii Fœderati Ordinibus ex hoc, quod Dominia & Bona in Urbibus præcipue Harlemienfi & Ultrajectinâ aliifque Unitarum Provinciarum locis fita habeat, neutiquam fubditus, fed Regiis honoribus in Aulis Imperatorum ac Regum æque potitus, eadem bona potiori ex parte quietè retinuit, poffeffione in longius tempus, quàm ad præfcriptionem infuper neceffa rium foret, denuò continuatâ.

§. 18. Anno quidem 1581. a Celfis ac Præpotentibus Dominis Ordinibus Genėralibus conceffa fuit Provinciis poteftas de bonis Ecclefiafticis in fuo Territorio inventis difponendi, ac eâdem conceffione invafionem bonorum Ordinis juftificari poffe quibufdam vifum eft.

S. 19. Quidquid demum inter inhabitantes refpectu bonorum Ecclefiafticorum hac de re ftatuendi, Celfis ac Præpotentibus D. D. Ordinibus Generalibus integrum fuerit, hoc tamen fundamento Ordinis

Me

Melitenfis ac ejufdem Magni Magiftri bo na in aliâ prorfus confideratione habenda, quàm Ecclefiaftica aut fubditis fibi Religiofis propria, invadi non poterant ; & hinc eft, quod permiffione prætactâ nulla◄ tenus obftante, firmum ratumque fteterit hujufmodi Commendas Equeftris Ordinis abfolutè proprias effe, ac a Celfis ac Propotentibus Dominis Ordinibus Generalibus fub 5. Febr. 1596. Ordinibus Provinciæ Groeningenfis, ad inftantiam Monialium Commendæ Melitenfis in Warffum refcriptum fuerit, ut defcriptione feu inventatione bonorum, ad nominatam Commendam pertinentium, penitùs abstinerent, eorumque bonorum ufum ac adminiftrationem liberum Monialibus permitterent.

§. 20. Licet fub eodem prætextu conceffe Anno 1581. de bonis Ecclefiafticis difponendi poteftatis, Anno 1593. Civitates Arenacum & Noviomagum Ordinis bona in fuo Territorio reperta ufurpare tentave. rint, attamen Menfe Februarii Anno 1597. a D.D. Statuum Ducatûs Geldriæ & Comitatus Zutphania Deputatis declaratum fuit bona prædicta Arenaci & Noviomagi fita proprietatis jure ad Ordinem Meliten

fem

fem fpectare, ideoque à præclufione feu Arrefto liberata Vigore Receffus Comitiorum de Anno 1581. Ordini denuò re ftituenda & tradenda effe, pro ut & infecuta per Cancellarium & Confiliarios Ducatus Geldriæ & Zutphaniæ decreti hujus ratificatione dicta bona Ordini actualiter iterum ceffa ac tradita fuêre, ut vel hinc abundè pateat D.D.Ordinum mentem nunquam fuiffe fub dictâ conceffione Provinciis Anno 158 1. datâ Commendas, & appertinentias Ordinis Melitenfis comprehendere, fed eadem bona inclyto Ordini nihilominus illibata manere debuiffe.

§. 21. Attamen in fequenti Anno 1638. poft obitum Domini Bernadi de Golftein Commendatoris Commendæ Noviomagenfis per Magiftratum Noviomagenfem illius etiam Commendæ ibidem appertinentiæ fuêre invafæ, litterariæ & expofitorum præcipuè Nummorum Documenta Originalia direpta, & difperfa omnia, Baro de Merode Commendator in Steinfurt, & fui Ordinis per Germaniam Receptor Generalis, dum bona Vacantia, donec per Magnum Magiftrum de iis difponeretur in Ordinis ufum fufcipere, & refpicere vellet, dicta Commendæ Domo vi expulfus, Tom 11.

E

in

in Diverforium recedere coactus, multifque injuriis indignis affectus fuit.

§. 22. Nec Magiftratui Noviomagenfi Bona in fuæ Civitatis Territorio & Scabinatu fita ad fe traxiffe fat erat, prædictæ Commendæ prædia in Betavia, ultra Fluvium extra Territorium, imo & ea, quæ in Ducatu Clivenfi, adeoque notoriè in Imperio fita, invaserunt, & horrendo sane fpectaculo pecora, frumenta, & mobilia, quæ reperiebantur, omnia, afportarunt, Ecclefiam faltem Antiquiffimam dicta Commendæ in Noviomago annexam funditùs evertere non dubitarunt.

S. 23. Rem hanc immanem D. D. Ordines Generales, quibus & Chriftianiffimi Regis Legatus, ac ipfemet Dominus de Merode ejus in juftitiam Luculentiffimis argumentis zo. Octobris 1638. ob oculos pofuerant, nullo modo probare potuêre, imo maturâ deliberatione habitâ nullam fibi fuper bona Ordinis, utpote exterius incorporata, effe prætenfionem denuò declaraverunt, ac à Dominis Confiliariis Ducatus Geldria & Comitatus Zutphaniæ fub dato 21. Aug. 1638. amicè, ac vi officii flagitarunt, ut inclyto Melitenfium Ordini poffeffionem bonorum ad eundem pertinen