eâdem juris ratione Noviomagenfibus æquum fieri potuiffet.

S. 34. Sed nil aliud præterquam Circulorum Geldrienfium difcordantès fententias tefte Receffu Comitiorum Anno 1641. 8. Junii Zutphaniæ finitorum reporta runt, quamvis enim Circulus Noviomagenfis errori priori inhærens, teste mox allegato Receffu Zutphanienfi, nec audito D. de Merode Magiftratus petitionem juftam,aceidem domum & bona Commendæ Noviomagenfis Melitenfium Ordinis adjudicandam voluerit, Circulis tamen Comitatus Zutphaniæ & Veluvienfi idem perfuadere non potuit, primo quidem Zutphanienfi nimirum Comitiorum placitis inhærente, Veluvienfi verò, quod res hæc legitimo & incorrupto Provinciali decidenda relinqui debere autumante.

S. 35. Domini verò Magiftratus Noviomagenfis injuriam injuriâ cumulantes Anno 1641. die quodam Dominico & 12. Febr. 1642. vi armatâ denuò magnam frumenti tum ex fpicis excuffi, tum nondum tritarati quantitatem, ut & equorum ac jumentorum Numerum non exiguum ex ædibus fub jurifdictione Betavienfi fitis Noviomagum abduci fecerunt. E 4

$. 39. Ite

§. 36. Iteratam hanc turbationem,Galliarum Regis nomine, Dominus la Thuillere 26. Martii 1642. Dominis Confiliariis Ducatus Geldriæ & Comitatus Zutphanie fcriptotenus objecit increpando, quan: tum illæ fincerationi Regiæ Majeftati 1638. datæ repugnet, ac petendo, ut hujufmodi defectus remediis opportunis ad fatisfactionem Chriftianiffimæ Majeftatis corrigantur & emendentur.

5. 37. Illuftriffimus infuper Princeps Auriacus cognitâ hac turbatione à prædi&tis Dominis Affefforibus 23. Martii 1642. cam in justâ hac Ordinis querelâ expeditionis celeritatem, quam ii ipfi juftam & æquam arbitrarentur poftulavit, & ideo vel maximè, quod inter inclytum Ordinem Melitenfem, & Unitas Belgii Provincias magna femper viguerit amicitia, ac ejus intuitu Ordinis Equeftris Bona hactenus eidem confervata fuerint.

§. 38. Imo hoc Noviomagenfium factum fanè odiofiffimum fuprema Geldria Curia 9. Novemb. 1643. non folùm iniquum, verùm etiam adfcitis Provinciæ Geldria & Comitatus Zutphaniæ Adjun&tis 26. Decemb. 1646. condemnavit, ut omnia bona inclyto Joannitarum Ordini

fub

fubtracta, & in Ducatu Geldriæ conftituta unà cum fructibus, damno, & interesse litis pendentis ac 3315. fl. 5. Doctori de Jonck extortis folverent.

S. 39. Cujus juftiffimæ fententiæ definitivæ executio in Comitiis Anno 1648. Noviomagi Celebratis à Circulo Velavienfi 9. Augufti quidem decreta hactenus tamen nondum, nec reliquorum etiam bonorum fub Jurifdi&tione Civitatis Noviomagenfis fitorum & repertorum, uti ob decretum Comitiale de Anno 1597., de quo fupra §. 20. mentio facta, fieri debuiffet, reftitutio obtineri potuit.

§. 40. Hæc, demùm Tergiverfatio cò cum DD. Noviomagenfibus rem deduxit, ut Dominus Liber Baro de Merveldt pro tempore Commendator dicta Commendæ Anno 1700. die 18. Maii, fub Claufulâ Ratificationis fummi Pontificis, & Magni Ordinis Sti. Joannis Hierofolymita ni Magiftri, totiufque inclyti Ordinis præ fati, cum Civitate Noviomagenfi Conventionem iniverit, hancque Magni Magistri totiufque Ordinis Equeftris Ratificationem Noviomagi de facto modò protulerit, illa verò fummi Pontificis (quæ tum Litteris, tum aliis poffibilibus mediis quæfita & à E fum

fummo Pontifice petita fuit) cum Obtineri hucufque non potuerit, Conventionis impletionem in hodiernum ufque diem Civitas Noviomagenfis recufat.

8. 41. Inclytus etiam Equeftris reliquarum quoque Commendarum ablatarum Reftitutionem fæpè fæpius petiit, exaravit etiam hunc in finem reftitutâ Pace univerfali Eminentiffimus Magnus Ordinis Magifter binas ad Celfos ac Præpotentes Dominos Ordines Generales litteras fub datis 3. Juni & 15. Decembris 1650, ad quas tamen & alias inftantias reftitutio ulla infecuta non eft.

§. 42. Sed cum unica in mora nectenda ipfis fubeffe videretur falus, hoc remedii proditum eft, ut nimirum negotium hoc Reftitutionis coram Ordinibus Particularibus ventilandum remitteretur, non abs re judicantes fore, ut divifâ fic rei continentiâ Reftitutionis periculo abundè obviatum fit.

. 43. Illuftris verô Ordo in Pacifica tione Gandavenfi & Unione Ultrajectinâ ac continentiâ caufæ præfidium quærens codem Celforum ac Præpotentium D. D. Ordinum Generalium officio Reftitutionem fibi procurari poffe & debere credidit,

quo

quo iidem Domini Ordines Generales, Ordinibus Provincie Groningenfis, ut jam fupra §. 19. indicatum fuit, anno 1596. illo ævo ufurpatorum Reftitutionem Provinciæ Groningenfis injungere cenfue

runt.

§. 44. Poft diuturnam demum & interruptam Eminentiffimi Cardinalis Haffie Landgravii, tanquam Supremi per Germaniam Magiftri,inftantiam illud folummodo effectum eft, quod Prænobiles ac Potentes D. D. Ordines Hollandiæ & Weltfrifia ratione Commendæ in Civitate Harlemienfi fitæ omni populo, præcipuè verò aliis Unitarum Provinciarum Membris gloriofum præbere exemplum, & Chriftianorum Monarcharum efflagitationibus fuâ ex parte aliqualiter fatisfacere volentes pactum folenne Tranfactionis 5. Decembris 1567. iniverint, ut pro defiftentiâ, renunciatio ne & ceffione prædictæ Commendæ Harlemienfis & acceffionibus illicò poft Contractus ratificationem Amftelrodami annumerarentur 60. millia Talerorum Imperialium valoris Hollandici, id quod reali folutione fuit adimpletum, fimul ac prædicti Contractus ratificatio à parte luftrif fimi Ordinis Melitenfis extradebatur. J.45. Quan

E 6