Page images
PDF
EPUB

ca fieret, & navigia ac merces ibidem non effent illorum propria, Led Juftitiâ indagante, ad Mercatores Venetos, vel exiftentes fub Dominio Veneto Subditos pertinerent, à nullo vexentur, necexigantur, fed Venetus Bailus; aut Confules navigia & merces è manibus eorum reci: piant; ne penes illos remaneat, quod aliis, ex jure & ratione, competit.

XVIII. Cùminter duos Venetos lis exorietur, illorum Baili, more folito, & abfque impedimento, illos audiant; & fi quis cum dicto Bailo in urbe Conftantinopolitano diffideret, apud Fulgidam Portam, in Divana Imperiali, caufa exaudiatur. Si verò Sultanus foris moretur, veetentes cum Baila lites à Bræfecto, cuftodia Urbis Conftantinopolitana deflinato, ac Judice fi mul audiantur; &, fi quis diffidium,vel petitum, negociationem Venetorum Mercatorum concernens, haberet, Gadiaccedat ; &, abfente Vez neto Interprete, Gadi illarum querelas excipere non liceat. Verum tamen litigantes nullam difficultatem caufabunt, obtendendo, Interpretem non adeffe, fed obligabuntur eofdem adducere; fi autem Interpres magni momenti negociis ef fet occupatus, ufque ad ejus reditum exfpe&tandum eft. Baili, niti legitima Inftrumenta adfue rint, ob alia nomina non compellantur, nec ad folvendum cogantur; aft, fi debitores fe fubdu cerent, creditores illos inveftigare poterunt,ubi, approbante Judice, vel Præfecto, jus fuum pof tulare poffunt fi debitor autem in oras Reipu blicæ Veneta fubjectas diffugerit, Bailus caufam ad Rempublicam devolvet, ut diligenti animadverfione Actor fua recuperet.

XIX. Musulmanni ex Barbariâ, & aliis ex Regionibus Mercatores, qui terrâ marique ne gotian

gotiantes, Dominium Venetum contingent, confueto Mercium ve&tigali foluto, non impediantur, nec damno afficiantur, fed in Dominatum Ottomannicum, prout lubet, venire & redi→ re valeant. Veneta pariter, ac aliæ Naves, quæ in Sinum Adriæ penetrant, negotiorumque cau. få Venetiis appellunt & remeant,neutiquam impediantur, aut lædantur, fi alioquin aliis non offecerint. Naves Veneta, fecundùm vetus Telonii inftitutum, Conftantinopoli perquifitæ, ubi ad Fretum Caftellorum pervenerint, juxta vetus vectigalis Edi&um, rurfus perquirantur, & tunc indulgeatur vela pandere; neque fas fit eafdem Gallipoli amplius explorare: attamen, fecundùm veterem vectigalis canonem, duntaxat ante oram Castellorum denuò luftrentur, tum velis iter profequantur.

XX. Si Mancipium, Venetiis fugitivum, in Dominatum Ottomannicum tranfgrederetur, & Turca fieret ;Domino, ipfum affecuto, mille Afprifolvantur: fi autem non Dominus, fed ejufdem Procurator veniret,eidem pariter mille Afpri folvantur ; verùm, fi Mancipium fit adhuc Chriftianum, in quo ftatu reperitur, reftituatur. Pari modo, fi Musulmannus ex Dominatu Ottomannico in Dominium Venetum transfugeret, fidemque fuam celaffet, in eodem ftatu refti tuatur; fed fi Chriftianus factus effet, ejufdem Domino, vel Procuratori mille Afpri folvan tur. Si Remiges Piratarum Barbarorum ad Venetorum Infulas, aliafque eorum Ditiones Naves appellerent, eorundem incolas in fervitutem adigerent, eofdemque in Romeliam,Natoliam, Barbariam, & alias in Terras abdu&os,venundarent, vel etiam fuis ufibus adhiberent; & fi ejufmodi Mancipium in fervitute etiam cujufcunque inveniretur,fine controverfia, ex illius ma

nibus eripitatur,& Reipublicæ Bailo,vel Locumtenenti, aut Procuratori tradatur: Pirate quoque coërceantur, & fevere puniantur; fed fi illud Mancipium Musulmannus factus effet, in libertatem reftituatur. Si contra Excelfas Capitulationes, & almam Pacem Subditi Veneti, ab aliquibus in fervitutem reda&ti, de manu in manum traducerentur,& anfam difcordiæ præberent;illi imprimis Veneti, tempore Pacis in fervitutem abati, ubicunque exftiterint, fi Mufulmanni facti fuerint, liberentur: & fi in fide fua perfeveraverint, Vigore Præfentis Tractatus, Bailo Veneto, vel alteri deftinato, tradantur. Et, quia Decreto Imperiali cautum eft: ne impofterum dicti Veneti, contra Inftrumentum almæ Pacis, in fervitutem abigantur, Nefarii, qui illos in fervitutem abdu&turi effent, abfque ulla difficultate, aut prætextu puniantur; quo, ficut prius, Summa Mandati Cæfarei adimpleatur.

XXI. More antiquo: videlicet à triumphata perExcelfum Imperium Arabia, Alexandriam ex Cairo Due Claffes mercatoriæ: & totidem ad Scalas Tripolitanas Soria, & Barutti, Damafco fubje&tas, Merces, Facultatefque fuas opportune transportare poterunt; nec ftato tempore retardabuntur. Præterea memoratæ duæ Claffes cum grandiori numero, minoribus, vel majoribus Navigiis, juxta receptam mercandi confuetudinem, line reprobatione,valeant Negotia fua profequi. Adhæc in fcalis Conftantinopoli, Barutti, Tripoli, aliifque Locis novata contra confuetum Tributa tam à Mercibus, quam Pecuniis fubleventur; & Stylo antiquo procedatur, neque permittatur, contra vetus Vectigalis Inftitutum alicui tædium faceffere, nec di&tæ Claffes mercatoria, aliæque Naves, nec Mercatores, nec Tome II. Ff

Mer

Merces, contra morem veterem,à Bailis, velaliis quibufcunque aggraventur; quin publica Securitate gaudeant, & ab omni Impetu fint tutiz Quum, Bello confecto, & Pace, Imperante Sultano Selim Han, redintegrata, ter centum mille CechinorumSumma intra Triennium dependenda, integre effet foluta, prout affervatis Ærario Imperiali Tabellis infertum; & ideò Temporibus Sultanorum, Seliman Han, Selim Han, Amurad Han, Mehemed Han, Ahmed Han, nec non corum Nepotum, Sultan Ofman Han, & Amurad Han,Conditiones, & Facta fuper memoratis Cechinis plene effent adimpleta, id Eccelfis Capitulationibus, à præfato Parente defun&to conceffis, de novo non includebatur: neque idcirco moleftia, aut tumultus caufabantur;at Manda ta,à memoratis defunctis emiffa, confirmaban tur. Quandoquidem Refpublica Veneta nec confilio, nec facto Inimicis Excelfi Imperit Terra, vel Mari affiftit,hæc alma Pax jugiter obfervabitur.

XXII. Quoniam folennia Religionis Sacra fecundum tranfactas Capitulationes obfervantur, Legato Veneto fit integrum, de hoc ulterioraapud Solium Imperiale proponere ; &, exceptis Articulis, Senfui præfentis Inftrumenti contrariis, quod in Tractatu Pacis Carolovicenfis fancitum, confolidabitur.

XXIII Sanzachi, Bei, Subaffii, aliive in Excelfo Imperio officiis Præfe&ti, Provinciis, Munimentis, oppidis, & Incolis Reipublica Veneta nullum damnum inferant, fi quis ex fubditis Majeftati Imperiali Bailis, vel Exercitu, prædictis Provinciis,munimentis,oppidis,& Incolis detrimentum allaturus effet, Excelfo Juffu refarcia. tut, & Reipuniantur. Mercatores,& alii Reipu

[ocr errors]

blicæ Venétæ fubje&ti Mari,velTerra Excelfum Imperium ingreffi, fuis Claffibus,Navigiis, aliif que Lembis in Portum Conftantinopoli, Galatæ, ac in Arabia Alexandriæ, in Cairum, & Stationes, Oftiaque intra Gallipolim, non ex inopinato, fed falutatis,& annuentibus Caftellorum Præfectis,invehantur; nifi Tempeftatum, vel Piratarum Injuria, & procul aliis Littoribus jactati, appellere impellantur; tali Cafu huc fubire poterunt, fed fi fieri potuerit,prius renuncient, nec in procin&tu, citra Facultatem, progrediantur,imoTranfgreffores puniantur,Senatu Veneto inculpato. Si Naves, Copiæ, vel Claffis Ottomannica Venetis occurreret, mutuam Amicitiam commonftrabit, nullumque pariet Difpendium; pariter Claffi, Copiis, & Navibus Excelfi Imperii, cum facultate Cæfarea velificantibus, obliquabuntur Vela,& Signa Humanitatis exhibebuntur;fi illorum Navibus, Pecoribus, Hominibus, Mercibus incommodum caufaretur, totum refundetur. Eodem modo, fi Navigia, & Claffis Navibus ex Inftructu nautico Imperiali, vel mercatorio, obviarent, fine omni Injuria,pacifice prætervehantur;fi verò Navibus,Hominibus, Mercibus, aut Pecoribus detrimentum illatum foret, reparetur.Si forte in Piratarum Naves offenderent, & hi Venetos, deinde Victores adorirentur, exceptis in conflictu occifis, reliqua Mancipia non trucidentur, fed falva ad fulgidam Portam adducantur, ut, ad aliorum Exemplum, acerrime puniantur. Si Naves claffis Cæfareæ Excelfi Imperii verfus Oram, ad Venetos non pertinentem, Ratione Belli tenderet, Claffis Veneta intra terminos Quietis, & Amicitiæ refidat, abfque omni motu, ac fubfidio, ex quo Claffis Cæfarea detrimentum capiat. Multo minus Veneti Naves, Excelfo Imperio inimiFf 2

cas,

« PreviousContinue »