Page images
PDF
EPUB

facra adire & rediré, abfque omni împedimento, poterunt.

Xt. Si quis ex Venetis in Dominatu Otro mannico cum aliquo commercaru's éffer, qui folutione alium fraudaret & fugeret, quandoque de excelfo Mandato foret repertus, Merces proprietario reftituantur: ac fi quis ex excet-7 fo Imperio cum Venero mercatus effet, qui etiam folutionis loco aufugiffet, & idem inveniretur, reperta pariter reftituantur. Si quoque aliquis ex Imperio Ottomannico debita contraheret, vel alia ratione culpam incurreret, & effugeret, nullus alius innocens retentabitur; neque Venetiani, loco illius, postulabuntur. Quando talis in Domidium Venetum tranfmigraviffet, &, fi debita probanda contraxiffet. hæc eadem récuperabuntur, & creditori redhibebuntur; atque, fi quis pœnam meruiffet, ille juxta gravitatem fceleris puniatur : pari etiam talo, à parte excelfi Imperii, procedendum.

XII. Licitum fitutrinque recepta Munimenta refarcire, reparare, munire, non aurem nova Munimina ad Fines exftruere, neque diruta à Venetis Propugnacula reftaurare. In finitimis Terræ firmæ, ubi expedit, fas efto, Oppida & Pagos undique moliti, pro excolendâ mutuâ Neceffitate & Amicitia; &, emergente aliquâ Differentia, Finium Præfecti congreffi, cau fam diffidii utraque ex parte, omni juftitia & concordiâ decident.

XIII. Si Mercator ex Veneto in Dominatum Ottomannicum pervenerit,ob salienum non prematur, aut retineatur. Nemo etiam Mercatorum Venetorum, fi Burfiam, vel alium ad locum proficifci voluerit, fine falvo conductu sui

Baili •

1

Baili, illuc permittatur; fi aliqui pervicaces abs indultu eo penetrate vellent, Subaffi Bailo affiftat, illoque abire non permittat. Servi Nautici Navium Vénetarum ad Servitia Ottomannica nequaquam cogantur, fed, quo venerunt curfu, Navibus fuis remeare poterunt; neque ab illis, qui negotii gratiâ vel Venetias veniunt, vel inde redeunt,five conjugati fint, five cælibes, quamdiu in Starù Ottomannico non ftabiliuntur, & redire cogitant,ita dictum, Carazo exigatur: Si inter Venetum, aliumque Chriftianum Tributarium litigium enafcerétur, & in flagrante difceptatione Teftimonia Veneta producerentur; Adverfarius autem, prætexendo, hos ejufdem Incolatûs Chriftianos effe debere, Teftimonia Chriftianorum Venetorum recufaret,& ita moleftus effet; neceffarium eft,quoniam omnes Chriftiani unius Religionis funt, ut,cùm ipforum lites contra aliosChriftianos intenduntur, adigantur, Teftimonia perhibere ; & eadem, undecunque fuerint, affumi: & pro æquitate rata haberi debent. Si quis Mercator Venerus in Dominatu Ottomannico itineri accinctus, in pago aliquo invaderetur, rebus fuis fpoliaretur, vel aggreffu trucidaretur, & omnia peffumirent, &, fi ad hæc ipfius hæredes vel curatores advenirent, caufa coram Juftitia exauditur, & executioni mandetur. Si quis Mercatorum Venetorum,ob negotia in Dominatum Ottomannicum veniffet, & commercio fuo immoratus, morietur, conftituti Præfe&ti fe ejus facultatibus non immifceant, féd eædem illius Bailo tradantur.

XIV. Refpublica poterit ex placito fuo mittere Bailem, qui cum Familia fua, fi voluerit, Conftantinopoli circiter Triennio habitare: & adhuc ante evolutum Triennium difcedere poterir; fi

for

fortaffis cum Familià venire nollet,id fine eadem facere, &,pro exigentiâ negotiorum fuorum iterum ante Triennium migrare, atque alter in ipfius munus fuccedere poterit; hique ufitato honore obfervantor. Ubi diffidium, non Rempublicam Venetam,fed folum Bailum concernens, emerfiffet, illud memorato modo expediatur: ad Negotia verò,à Republicâ illi non tradita & commiffa, non adftringatur; qualiacunque etiam hæc Negotia fuerint,dictus Bailus obligabitur, integrè eadem Senatui Veneto exponere; fi proindè Refponfum,cum commiffione,facultate, ceu poteftate, defuper emanaverit, idem, prætextu alio, contra Præfcriptum, Facultatem, Capitulationem Imperialem, nequaquam vexetur, fed in quiete relinquatur. Pro omnibus, quæ Baili, Confules, Interpretes, eorumque Domeftici, donandi gratiâ, ære proprio coëmerint, aut etiam pro eorum victu & amictu, nullum Tributum,Baz, Reft, Cassabie, & Messetaria nuncupa tum,poftulabitur.Confules Veneti,illorumipforum Mercatorum Negociationibus deftinati, ad illas Scalas,ubi commorati funt,poffunt defcendere, atque hi illius Nationis funto. Et quando mutare placuerit illos Confules, qui in Scalis Imperii Ottomannici refident, atque alios idoneos in vices illorum tranfmittere, idipfum nullus impediet. Sin autem quis cum Confulibus, à Natione Venetâ pro ope & operâ Venetorum Mercatorum conftitutis,litigaret,illis manus injici non poterunt,neque illorum domus obferari, fed diffidia, contra Confules & Interpretes enafcentia, à Fulgida Portâ exaudiantur.

XV. Subditi utriufque Dominii, tam Terrâ quàm Mari, in perenni quiete, fecuritate, ac omni procul impedimento,negotiari poterunt.

Venetorum juxta, ac aliorum Principum Chriftianorum Subditi, Dominorum Venetorum Navibus vecti, incolumes ac fecuri venire & redire poffint, fine moleftiâ,metuque Mancipatus; quapropter contra Milites Algerinos, Tunetanos, Tripolitanos, aliofque proteftandum,illifque infinuandum, ut Capitulationibus Cæfareis, & almæPaci contrarium nihil committant;quod ipfum etiam maritimi Littoris ad Arcem Dulcinenfem Accolis mandandum eft, ne Piraticam exerceant, &, ne damnum Mercatorum Navibus inferatur, illifque omnis affultus impediatur, atque omnis moleftia tollatur; Triremes ex illorum manibus extorqueantur, cum fevero juffu, impofterum alias non ædificandi,hoc pacto, ut ab illis, qui deinceps contra Capitalationes Cæfareas, almamque Pacem Naves Mercatorum deprædari præfumpferint, Facultates, Merces, aliaque omnia direpta proprio Domino reftituantur, damnum refarciatur, & Mancipia in libertatem afferantur; quin etiam ejufmodi nefarii homines, quemadmodum Juftitia poftulat, ad exemplum aliorum,quàm feveriffimè puniantur: & infuper Notæ Imperiales, & Excelfa Mandata, quondam à Regnantibus Sultanis hac fuper re conceffa, à parte Cæfareâ ab integro renoventur,confirmentur, & ex tenore fuo adim

pleantur.

XVI. Quando in Finibus, ob homicidia, aliasve caufas, Diffidia & Inimicitiæ orirentur, Arbitratu Præfe&torum Finium illorum,fecundùm æquitatem decidendum eft, & difcordiis, quo. modocunque exortis, obviandum; ne opus fit querelas ad fulgidam Portam & Senatum Venetum deferre. Summa proinde induftria impendenda, ut caufæ in Loco decidantur: Partes non

con

confundantur; & fi nullo hoc modo difcordia poffent componi, hac fuper re omni integritate referendum.

XVII. Si Mercatores Veneti ex venditione, vel emptione, aut mutuo accepto, negotiatione & Syngraphâ, aliâve justâ ratione debitâ, opem juftitiæ repofcunt,& auxilium Mubasfir,vel Su perintendentis, exigunt, ex nummis exactis Mubasfirt vel Zous, Tributum, in Foris folvi foli tam, pendatur: fcilicet duos Alpros pro cento, nec plus ex fummâ poftulare liceat. Negotiatores, Confules, Interpretes, & alii Subditi Reipu blicæ, ejufdemque fubjectæ Provinciæ in Nego tiationibus fuis,fub Excelfo Imperio exercendis, in emendo,vel vendendo, commodando,merces procurando, Tabulis debitorum, aliifque quibufcunque juftis petitionibus Cadi accedant: contractum Protocollo inferi faciant, & Coreto vel aliam validam Scripturam recipiant ; &, oriente difcordia, Coreto,Scriptura, & Protocollum conferenda funt, & conformitate horum procedendum; fin horum nihil effet producendum, æquitas tamen exigeret, Querelas dif cernere, Judices eafdem, vigore Juftitiæ, integrè & æqualiter excipiant : Teftimonia adducta decenti fedulitate examinent & fcrutentur: us trum à mendacibus, improbis,iniquis, & facinoribus obnoxiis non perhibeantur; nec perfonæ fimili crimine, Teftimoniis perhibendis repug nante, infames audiantur, ne iniquitas & injuria committatur; neque etiam fuper his iniquis, fub dolis & corruptis Teftimoniis Sententia pronunciari poteft: & fi quæ fententia prolata foret, non obtineat, ut nullo modo injuftitia fubfequatur. Quod fi aliquis Venetorum Mercatorum vel Nauclerorum in ExcelfoImperio Tur

ca

« PreviousContinue »