Page images
PDF
EPUB

pagne le vingttième, & de Hongrie & de Boheme le douzième.

Etoit paraphé,

PR. DE CARDIA. Ps. vt.
Signé, CHARLES,

Plus bas,

Par Ordannance de Sa Majesté,

Contrefigné, A. F. DE KURZ.

La Conceffion de cet Octroi ouvrit les yeux aux Puiflances Maritimes fur les fuites qu'il alloit avoir au préjudice de leur Commerce; jufques à elles n'avoient pu fe perfuader que jamais l'Empereur l'accordât, & elle fe promettoient bien de ruiner le commerce de quelques particuliers,auffi tôt qu'il leur deviendroit préjudiciable. Ainfi à peine cet Octroi futil accordé qu'il s'éleva des plaintes & des Opofitions de tous côtez contre fon exécution. On en appella à la foi des Traitez, & l'on démontra évidemment que ceux de Weftphalie & de la Barrière étoient notoirement violez, ce grief fut le fujèt de plufieurs remontrances de la part des Compagnies Hollandoifes, tant l'Orientale que l'Occidentale, qui s'adrefferent à Leurs Hautes Puiffances, & de la part des Puiflances Maritimes à la Cour de Vienne. On feroit un gros Volume, & même deux, de tout ce qui a été écrit pour & contre fur ce fujèt; mais tout fe reduit à ce que l'on trouvera dans la Pièce fuivante, qui contient l'abregé de fept ou huit Memoires que les Compagnies des Indes avoient préfentez à Leurs Hautes Puiffances depuis le 29. Fevrier

[ocr errors]

1720. & que Leurs Hautes Puiffances avoient communiquez aux Cours de Vienne & de Bruxelles, les faifant apuyer inutilement par leurs Miniftres. Cette Pièce eft une Differtation de Mr. Wefterveen, favant Avocat de la Compagnie Orientale, dreflée par ordre de fes Maitres, & à laquelle on n'a rien répondu de folide, foit dit fans partialité.

DISSERTATIO de Jure quod competit Societati privilegiatæ Foederati Belgii ad Navigationem & Commercia Indiarum Orientalium adverfùs Incolas Belgii Hifpanici, (bodie) Auftriaci.

§. I. Mare, quantumvis commune fit, Principes tamen de ufu ejus inter fe convenire poffe, jure & exemplis demonftratur.

Ο

Uatenus Mare, & ufus Maris, uti cæteræ

res, quæ jure Gentium communes funt, dominii capax fit, & legibus Imperantis fubjici poffit, hoc loco inquirere operæ pretium non videtur; fatis enim fuperque ista quæftio priori feculo agitata eft inter viros excellentes & præclaros, Solorzanum, Grotium, Seldenum, Pacium, Maulium, Welwodum, Grafwinkelium, aliofque, quorum fcrinia compilare non libet. Idque eo minùs, quod in hac Difputatione, quæ intercedit inter incolas utriufque Belgii, Fœderati nempe Auftriaci, id tantum controverfatur, an maria, ratione commerciorum, pacto

ut

five confenfu duorum Principum, quorum intereft, ita dividi non poffint, ut hic unâ, alter alterå parte, difcordiarum vitandarum caufâ, utatur fruatur. Quo fenfu ( licet alias concedamus, mariaab humana poteftate vix ita occuparipoffe, ufus illorum alteri communis non fit) recte tamen ab Hieronymo de Monte dictum accipimus, in Tractatu de Finibus Regund. Cap. 39. Quan quam in mari confines non fint, cum aqua communiter eft uniformis, effe tamen pertinentias aliquas: Item à Baldo ad l. 1. de Rerum Divifione: Jure Gentium in mari reg. na diftingui poffe, ficut in terrâ aridâ.

Principes hoc modo interfe convenire poffe, indubitati juris eft: neque, ut rem exemplis illuftremus, opus erit recurrere ad antiquiora illa, qualis erat olim pax inter Artaxerxem, Perfarum Regem, & Athenienfes: Ut femper à mari Græco curriculum equi abftineret, neque inter infulas Cyaneas & Chelidonias longam navem vel roftratam haberet. Item foedus cum Laconibus ictum: Mari quidem Laconas & focios uti poffe, fed minimè navigare navi longâ verùm alio navigio, quod remis actum vecuram talentorum 50. non excederet. Nec non foedus inter Romanos & Carthaginienfes circa Olympiadem 68. Ne Naviganto Romani Romanorumve focii ultrà Pulchrum promontorium, extra quàm fi tempeftatis aut hoftium vi fuerint coacti. Quo etiam fpectant decantata illa, & ab Auctoribus in hanc partem fæpius allegata, verba Ambrofii, lib. V. Hex. Cap. 30. Spatia maris fibi vindicant jure mancipii, pifciumque jura, ficut vernaculorum, conditione fibi fervitii fubjecta commemorant: Ifte, inquit, finus maris meus eft, ille alterius, dividunt ele

menta

menta fibi potentes; atque alia multa,quæ longå ferie recenfet Seldenus de Dominio Maris Lib. I. Cap. 11. 13. & 15. Præfens enim & præteritum fæculum ejufmodifœderum & canventionum fatis magnam copiam exhibent, quorum noviffimum, & valde quidem memorabile, eft foedus inter potentiffimum Hifpaniarum Regem Philippum V. & Præpotentes D. D. Ordines Foederati Belgiiictum, Ultrajecti ad Rhenum die 26. Junii Ao. 1714. cujus Articulo 31. & 36. omnes Europe populi præter Hifpanos, quafi communi aliquo confenfu, ab aditu Indiarum Occidentalium, commerciorum caufà, prohibentur: & optimâ quidem ratione, fecundùng ea, que pulchrè buc adfert Solorzanns de Jure Indiarum Lib. II. Cap. 25. n. 47. & feqq.

Confiderari enim debet, quod pax inter Principes Chriftianos confervari non poteft, fi promifcuè in eandem curam intenderent omnes, quantumvis pio animo, & ab omni divitiarum cupiditate libero ducerentur, ut conftare poteft ex ipfo Caftellanorum & Lufitanorum exemplo, qui quamvis ita Catholici effent, & maximis amicitiæ & neceffitudinis vinculis juncti, inteftinis tamen odiis & bellis flagrare cœperunt, ob id quod alter alterum fuos intraffe terminos querebatur.

§. II. Argumentum articulorum 5. & 6. Fœderis Pacis Monafterienfis enarratur.

Hujus naturæ atque conditionis etiam eft fœedus, quod Anno 1648. Monafterii in Weftphalia factum eft, inter fupra memorati Regis Hifpa niarum Gloriofum Prædecefforem Philippum IV. & Præpotentes Dominos Ordines Federati Bel

gii, cujus articulis

gii, cujus articulis 5.& 6. cautum conventumque eft:

Utnavigatio & commercia ad Indias Orientales & Occidentales subsistant, & defendantur fecundum Privilegia data, aut in pofterum danda que rata & firma redduntur per hoc ipfum Fœdus, & ratihabitionis inftrumenta, utrinque edenda; Quo comprehendentur omnes Principes, Nationes, & Gentes, quibufcum altememorati D. D. Ordines pacem & amicitiam colunt; aut quibufcum privilegiatæ Societates Indiarum Orientalium & Occidentalium eorum nomine, intrà terminos Privilegii fui, in fœdera Pacis & amicitiæ, ad mutuam defenfionem & utilitatem, coierunt.

Retinebit pacifcentium utraque pars, fcili cet altememoratus Rex & D. D. Ordines Generales, omnia Dóminia, Caftella. Oppida, Fortalitia, Agros & Commercia in Orientalibus & Occidentalibus Indiis, in orâ Brafilienfi, atque in tractibus Afiæ, Africæ, & Americæ fita, eo modo, quo illa tempore hujus tractatus poffederunt, & commodis illorum ufufruiti funt.

Cedantur Foederato Belgio omnia loca, per Lufitanos à Belgis capta & occupata ab Anno 1641. Quæque Belga, illæfo hoc fœdere, in pofterum erunt occupaturi & poffefluri, &c. Cum ftipulatione atque conventione ulteriore, ut Hifpanis integra maneret Navigatio ad Indias Orientales, eo modo, quo illam habebant aut exercebant tempore hujus fœderis neque liceret illis Orientem verfus ulterius progredi, aut (ut verba habent) ulterius fe extendere.

Quemadmodum etiam incolis Foederati Bel

« PreviousContinue »